Khí FM200 : cấu tạo, chức năng và lắp đặt hệ thống chữa cháy khí FM200
Hệ thống chữa cháy tự động khí FM200 tác dụng với chất cháy sẽ hấp thụ nhiệt của đám cháy. Làm ngăn cản phản ứng hoá học của chuỗi phản ứng cháy. Nhưng đặc biệt khí FM 200 không làm giảm lượng oxy trong không khí xuống thấp như hệ thống CO2. Vì vậy trong phòng vẫn còn khí Oxy và không gây ngạt. Không gây ảnh hưởng đến người còn ở lại trong phòng khi hệ thống phun xả. Chính vì vậy mà khí FM200 được ứng dụng chữa cháy nhiều vì tính an toàn của nó
A. Khí FM200 có cấu tạo ra sao ?
– Khi FM200 là một loại chất khí sạch không màu, không mùi, chứa cacbon, hydro và flo thường được sử dụng để làm bình chữa cháy bằng khí ( Bình chữa cháy FM200 Kidde Fire Systems – Kidde Fenwal, FirePro Systems, Stat-X Systems,…). Khí FM 200 không phá hủy tầng ozone, không gây hại cho các thiết bị điện tử, không ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
– Hệ thống này sử dụng bình chữa cháy khí FM-200 có độ suy giảm ôzôn bằng không (ODP). Khí FM 200 là chất không màu, không mùi này bốc hơi khi xả và hấp thụ nhiệt để nhanh chóng dập tắt đám cháy trong khi không để lại dư lượng về sau. Đây là loại hóa chất không dẫn điện, sẽ không làm chập điện các thiết bị điện tử hoặc mạch sốc tinh vi gây ra ít thiệt hại cho các thiết bị quan trọng, tạo điều kiện cho thời gian phục hồi ngắn hơn nhiều và giảm thời gian ngừng hoạt động
– Khí FM200 không chứa các nguyên tử chlorine hoặc bromin, không có hiệu ứng suy giảm ozone. Tuổi thọ khí quyển của nó xấp xỉ từ 31 đến 42 năm. Nó không để lại các cặn bã hoặc dầu và có thể được loại bỏ bằng cách thông gió của không gian bị ảnh hưởng.
Tính chất hóa học của khí FM 200
Công thức hóa học : 1,1,1,2,3,3,3 Heptafluoroproane (CF3CHFCF3)
Khối lượng phân tử : 170.03 g/mol
Nhiệt độ sôi ở 1 atm : -16.4 oC
Nhiệt độ đông : -131.1 oC
Khối lượng riêng : 621 kg/m3
Nhiệt lượng hóa hơi tại điểm sôi : 132.6 kJ/kg
Độ nhớt ở nhiệt độ 25oC : 0.184 centistokes
Khả năng tác động đến tầng ozone : 0
Thời gian tồn tại trong thiên nhiên : (31 – 42) năm
Hãng sản xuất: Air Fire
Xuất xứ: Italy
B. Khí FM200 được dùng để chữa cháy cho các khu vực nào ?
– Các hệ thống chữa cháy bằng khí FM-200 được quốc tế chấp nhận là cung cấp các giải pháp phòng cháy chữa cháy đáng tin cậy, hiệu quả, giá cả phải chăng cho các ứng dụng được tìm thấy trong các trung tâm viễn thông, trung tâm dữ liệu và lưu trữ, bảo tàng, cơ sở dầu khí, nhà máy điện, v.v.
– Các hệ thống chữa cháy khí FM 200 được chấp nhận là cung cấp các giải pháp phòng cháy chữa cháy đáng tin cậy và hiệu quả cho các tài sản, quy trình và địa điểm có giá trị cao, cũng như những người làm việc trong các khu vực được bảo vệ này
C. Khu vực chữa cháy có những yêu cầu đặt biệt gì ?
Ví dụ như: khu vực cần chữa cháy là khu vực có người hoạt động, cần phải lựa chọn chất chữa cháy an toàn cho sức khỏe con người phòng trường hợp khi phun xả vẫn còn người trong phòng thì không gây nguy hiểm gì cho người ở trong phòng.
Kết hợp các yếu tố nêu trên sẽ lựa chọn được phương án chữa cháy tối ưu cho từng khu vực.
Khí sạch FM200 rất linh hoạt có thể sử dụng để chữa cháy cho hầu hết các lớp đám cháy A, B, C
Vì vậy hệ thống chữa cháy khí FM 200 có thể được ứng dụng chữa cháy hiệu quả cho rất nhiều khu vực và được sử dụng rất rộng rãi tại thị trường Việt Nam hiện nay:
– (Trung tâm dữ liệu, Phòng thiết bị viễn thông, Phòng máy tính, Phòng điều khiển, Phòng máy cho tàu biển, Thư viện sách quý hiếm, Viện bảo tàng, Phòng trưng bày nghệ thuật, Thiết bị ghi hình và kho lưu trữ, Ngành công nghiệp hóa dầu, Phòng chứa thiết bị y tế, Phòng Thiết bị điện tử và kho dữ liệu, kho lưu trữ
Như vậy các khu vực chứa các thiết bị đắt tiền nêu trên như trung tâm dữ liệu (data center), kho lữu trữ tài liệu, phòng máy chủ (server room), thư viện….. nên sử dụng hệ thống chữa cháy khí sạch FM-200.
D. Tìm hiểu hệ thống chữa cháy bằng FM200
1. Các thành phần của hệ thống chữa cháy khí FM200
Hệ thống báo cháy, chữa cháy FM200 là một hệ thống không có nước, nó được thải ra trong vòng 10 giây khi phát hiện đám cháy và ngăn chặn lửa ngay lập tức.
Hệ thống báo cháy, chữa cháy FM200 bao gồm các thành phần sau:
a.Bình khí FM200 (chứa chất chữa cháy)
b. Tủ điều khiển trung tâm (nơi xử lý các tín hiệu và điều hướng hoạt động)
c. Đầu dò khói (tự động dò tìm, phát hiện tín hiệu, truyền tín hiệu về trung tâm điều khiển)
d. Đầu phun khí (phun khí để dập tắt đám cháy)
e. Ngoài ra còn có các bộ phận phụ khác như: đầu kích hoạt, công tắc áp lực, Chuông, đèn, còi báo cháy,…
2. Nguyên lý hoạt động của hệ thống chữa cháy khí FM-200
–FM-200 tác dụng với chất cháy, hấp thụ nhiệt của đám cháy làm ngăn cản phản ứng hoá học của chuỗi phản ứng cháy, nhưng đặc biệt là không làm giảm lượng oxy trong không khí xuống thấp như hệ thống CO2, vì vậy trong phòng vẫn còn khí Oxy và không gây ngạt, không gây ảnh hưởng đến người còn ở lại trong phòng khi hệ thống phun xả.
– Khí FM 200 sẽ được nén dưới dạng chất lỏng trong bình áp lực cùng với khí N2 để đảm bảo khi phun xả khí FM-200 sẽ được đẩy ra ngoài bao phủ hết không gian trong phòng cần chữa cháy thông qua hệ thống đường ống và đầu phun dạng hở loại 360° hoặc 180° dưới dạng khí.
– Lượng khí FM-200 phải được tính toán cẩn thận để bảo đảm mật độ phun cần thiết, không vượt ngưỡng cho phép đối với khu vực có người là 10%.
– Đường kính ống dẫn khí và kích thước vòi phun được tính chính xác nhờ phần mềm hổ trợ, sao cho thời gian xả khí của hệ thống không dưới 5 giây và không quá 10 giây.
3. Chế độ hoạt động của hệ thống chữa cháy FM-200
a. Chế độ tự động
Hệ thống sẽ được kích hoạt phun xả sau khi trải qua 2 mức cảnh báo:
– Cảnh báo mức 1: Khi 1 trong 2 loại đầu báo hoặc đầu báo khói, hoặc đầu báo nhiệt trong cùng 1 khu vực báo tín hiệu, tủ điều khiển (trung tâm điều khiển) sẽ phát tín hiệu cảnh báo mức 1, lúc này tủ sẽ tác động đến chuông của khu vực đó với ý nghĩa cảnh báo mọi người có sự cố cháy, đồng thời lúc này van điện từ của hệ thống bình FM-200 chưa bị tác động. Nên hệ thống FM200 vẫn chưa phun xả khí khi hệ thống cảnh báo mức 1.
– Cảnh bảo mức 2: Khi cả 2 loại đầu báo (đầu báo khói và nhiệt) trong cùng 1 khu vực bị tác động, tủ điều khiển (trung tâm điều khiển) sẽ phát tín hiệu cảnh báo mức 2, lúc này tủ điều khiển sẽ tác động chuông và còi đèn của khu vực đó, để báo cho mọi người có sự cố cháy và hệ thống chuẩn bị phun xả khí
Sau một thời gian trễ 30 – 60 giây (người lập trình tủ có thể tùy chỉnh thời gian trễ này) đủ cho mọi người di tản ra khỏi khu vực nguy hiểm, tủ trung tâm cấp điện cho van điều khiển (solenoid) để kích hoạt hệ thống bình chứa khí FM200. Lúc này khí FM 200 được phun ra để dập tắt đám cháy.
Nếu trong thời gian 30 giây (kể từ lúc có cảnh báo cấp 2), nếu phát hiện trong phòng vẫn còn người hoặc vì lí do nào đó chưa thể phun xả khí FM200, có thể nhấn và giữ nút ABORT của khu vực đó, để trì hoãn quá trình kích hoạt van điều khiển hệ thống chữa cháy. Khi buông nút nhấn này ra, hệ thống sẽ bị kích hoạt sau 30 giây.
b. Chế độ bằng tay
Ngoài viêc tác động phun xả khí FM200 một cách tự động như đã nêu ở trên, hệ thống có thể được tác động phun khí FM-200 bằng tay, khi nút nhấn EXTINGHUISHANT RELEASE, lúc này trung tâm phát tín hiệu cảnh báo (tác động còi của khu vực đó) xả khí FM-200 vào khu vực cần bảo vệ.
Ngoài việc kích hoạt hệ thống chữa cháy, tủ trung tâm còn cấp tiếp điểm hoặc nguồn 24VDC để cắt hệ thống quạt thông gió, cắt nguồn cung cấp, giao tiếp với hệ thống báo cháy của toà nhà.
4. Ưu điểm chính của hệ thống chữa cháy bằng khí FM200
An toàn cho con người (heptafluoropropane là một hợp chất gồm cacbon, flo và hydro không màu, không mùi và không dẫn điện. Hợp chất này dập lửa bằng cách gây “gián đoạn” hóa học quá trình cháy mà không làm ảnh hưởng đến lượng oxy sẵn có nên không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con người vì thế không cần di chuyển người ngay lập tức khi phun) ( Hệ thống chữa cháy khí FM200 đã đạt được các chứng nhận phòng cháy trên thế giới như UL, FM, USCG (Marine system & Agent), NFPA 2001, BFPSA, ISO 14520…)
– Không làm hư hại tài sản như các loại bình chữa cháy bột, bọt sau khi đã dập tắt lửa (vì không sử dụng dụng nước, bọt, và dập lửa nhanh)
– Thân thiện với môi trường, không gây ảnh hưởng đến tần ôzôn (theo thẩm định dữ liệu độc tính từ cơ quan bảo vệ môi trường của Hoa Kỳ – US EPA)
– Độ bảo vệ cao (FM200 là một hợp chất ổn định dưới dạng chất lỏng bảo quản dưới áp suất. Khi nhả ra hợp chất này biến thành hơi và trộn lẫn với không khí để có thể lan tới những góc xa nhất của căn phòng được bảo vệ. Chỉ cần một hàm lượng khoảng 7% thể tích là đủ để dập lửa trên các bề mặt. Việc xả tức thì sau khi phát hiện lửa của hệ thống cho phép hệ thống có thời gian phản ứng dưới 10 giây)
– thiết bị PCCC này thích hợp với các khu vực có tính chất đặc biệt (xem lại Ứng dụng hệ thống chữa cháy FM200 thường được sử dụng ở đâu)
– Hệ thống đơn giản, dễ điều khiển và sử dụng (thiết bị hệ thống FM200 cơ bản rất đơn giản gồm: bình khí FM200, đầu kích hoạt, công tắc áp lực, đầu phun, đường ống, đầu dò khói, và tủ điều khiển. Do nồng độ sử dụng thấp (6.25%), để bảo vệ 1 phòng kích thước đến 20x14x3 m, hệ thống FM200 chỉ sử dụng 1 bình 368L, không sử dụng hệ thống ống góp phức tạp chỉ dành cho nhiều bình)
– Khi tiến hành thi công PCCC cần tính tới tiết kiệm chi phí, hiệu quả kinh tế (Chỉ cần một hàm lượng khoảng 7% thể tích là đủ để dập lửa trên các bề mặt)
5. Các tiêu chuẩn kỹ thuật được áp dụng cho hệ thống chữa cháy tự động khí FM200
Dựa vào các luật PCCC về việc “Quy định việc quản lý của Nhà nước đối với công tác PCCC”, các tiêu chuẩn sau được áp dụng để thiết kế cho hệ thống chữa cháy tự động:
TCVN 2622-1995 – Phòng cháy, chống cháy cho nhà và công trình – Yêu cầu thiết kế
TCVN 5760-1993 – Hệ thống chữa cháy – Yêu cầu chung về thiết kế, lắp đặt và sử dụng
TCVN 7161-9-2002 –Hệ thống chữa cháy bằng bình khí – Tính chất thiết kế hệ thống
TCVN 5738-2001 – Hệ thống báo cháy tự động – Yêu cầu kỹ thuật
NFPA-2001 – Tiêu chuẩn về hệ thống chữa cháy khí sạch
NFPA-70 – Tiêu chuẩn về thiết kế hệ thống điện
NFPA-72 – Tiêu chuẩn về thiết kế hệ thống báo cháy tự động
6. Lắp đặt hệ thống chữa cháy FM200 của hãng nào ?
– Trên thị trường có rất nhiều hãng cung cấp bình khí FM200 tuy nhiên để kể tên hãng nổi tiếng được Hoa Kỳ công nhận/ chứng nhận an toàn và hiệu quả thì chỉ có vài hãng như: Kidde (Hoa Kỳ) , FirePro (Hoa Kỳ) thôi. Vì thế chúng tôi khuyên bạn nên dùng những hãng nỗi tiếng như kể trên để tránh tình trạng khi có sự cố cháy ảnh hưởng đến con người và tài sản.
7. Chữa cháy bằng khí FM200 – chữa cháy nhanh, hiệu quả
– HFC-227ea và FM-200, không để lại dư lượng và không yêu cầu làm sạch tốn kém, không giống như vòi phun nước và các hệ thống phòng cháy chữa cháy khác.
– Đối với tốc độ trong việc dập tắt đám cháy, giảm thiệt hại, tiết kiệm không gian sàn và cho phép tầm nhìn, Fike là lựa chọn rõ ràng. Hệ thống phòng cháy chữa cháy đại lý sạch của chúng tôi, bao gồm việc sử dụng HFC-227ea và FM-200, không để lại dư lượng và không yêu cầu làm sạch tốn kém, không giống như vòi phun nước và các hệ thống phòng cháy chữa cháy khác. Và nó xả trong 10 giây hoặc ít hơn, dập tắt đám cháy nhanh chóng và hiệu quả.
Nguồn: Sưu tầm